Op de website van Nature Today las ik dat de nieuwste bioscoopfilm van de makers van De nieuwe
wildernis en De wilde stad gaat over het fascinerende leven onder onze voeten. Een theelepel
gezonde grond bevat meer levend organismen dan er mensen op aarde zijn. Het belang van een
gezonde bodem wordt steeds meer onderkend en onderzocht. Ik ben geïnteresseerd en ga de film
zien.
De hoofdrolspelers
De film volgt een groepje stadsbewoners die dichtbij hun stad een productieve moestuin met oog
voor de bodem gaan realiseren. Ook zien we een nuchtere Friese boer die strokenteelt toepast om
gewassen te telen en daardoor nauwelijks last heeft van plagen. Verder worden we meegenomen
naar het oudste voedselbos van Nederland en naar een tunnel in Amsterdam-Zuidoost, waarvan
omwonenden de bovenkant hebben omgetoverd tot een populaire buurttuin, terwijl onder hun
voeten de snelweg raast. De echte hoofdrolspelers van de film zijn toch wel de regenwormen,
pissebedden, slakken, schimmels en piepkleine aaltjes, raderdiertjes en protozoa.
Bodem blijft intact
De moestuiniers en de boer spitten en ploegen niet. Voor de moestuin bedekken ze een stuk
grasland met nat karton af en als een soort welkomstpakket voor het bodemleven komt hierop een
dikke laag compost. De boer wiedt het onkruid op een soort ligstoel boven de stroken land, waardoor
er geen zware machines of giftige bestrijdingsmiddelen nodig zijn.
Prachtige beelden
Dankzij innovatief camerawerk wordt het bodemleven tot diep in de bodem gevolgd. Zo zie je van
dichtbij hoe regenwormen poepen, hoe een ondergronds schimmelnetwerk ‘samenwerkt’ met
planten en hoe babyslakjes glinsterend uit het ei komen. Het is de ongelooflijke variatie in wortels,
larven, bacteriën, schimmels, wormen en ander microscopisch kleine organismen die de bodem
gezond en vruchtbaar maken. We weten van het bestaan van deze wereld. Dat al het leven in die
microkosmos met elkaar communiceert blijft, steeds verbazen.
Het eerste jaar worden de moestuiniers al getrakteerd op een rijke oogst. Doordat voedingsstoffen
diep in de grond worden gewerkt, krijgt de bodem een betere structuur. Werkend in de tuin, met de
geur van verse aarde in hun neus, beseffen ze dat het bovengrondse leven zonder de grond onder
het maaiveld nooit zou bestaan.
Ook een breed programma
Er is bovendien gefilmd bij de ‘bodemecotrons’ van het NIOO (Nederlands Instituut voor Ecologie). In
zestig cilinders met klei, veen en zand van verschillende locaties wordt onderzoek gedaan naar de
bodembiodiversiteit. “Onder het maaiveld” is tevens de naam van een breed programma waarmee
het NIOO en andere organisaties aandacht vragen voor de levende bodem. Een vitale bodem is
essentieel voor de verduurzaming van onze voedselproductie en kan ons helpen in de strijd tegen
droogte en klimaatverandering.
Door: Hennie
Meer informatie op: www.onderhetmaaiveldfilm.nl/
naturetoday.nl/#/nieuws/423580
www.onder-het-maaiveld.nl/over-ons
www.bodemdierendagen.nl/